عوارض آفتاب سوختگی شدید؛ درمان سریع خانگی
سان برن و آفتاب سوختگی یکی از رایج‌ترین مشکلات پوستی است که بسیاری از بزرگسالان و کودکان به آن دچار می‌شوند. دلیل اصلی به وجود آمدن این اختلال پوستی قرار گرفتن طولانی مدت در مقابل اشعه uv است. فردی که دچار آفتاب سوختگی شده است، در اغلب موارد شاهد التهابات و تیرگی‌های قرمز و قهوه ای خواهد بود. در این مطلب از بیزما مگ قصد داریم صورت کاملا تخصصی به عوارض آفتاب سوختگی شدید بپردازیم.
آنچه در ادامه خواهید خواند:
عوارض آفتاب سوختگی شدید
عوارض آفتاب سوختگی شدید پوست صورت و بدن شامل موارد زیر می‌شود:
قرمزی و التهاب: در صورت آفتاب سوختگی، پوست قرمز و ملتهب می‌شود و ممکن است فرد درد و سوزش نیز احساس کند.
خارش: آفتاب سوختگی باعث خارش و تحریک پوست می‌شود که باعث عدم راحتی و ایجاد اختلال در خواب و استراحت می‌شود.
تورم درناک: پوست در مناطق آفتاب سوخته ممکن است ورم کند و این امر باعث ایجاد عدم راحتی و درد می شود.
خشکی و ترک‌های پوست: آفتاب سوختگی ممکن است باعث خشکی و ترک‌های پوست شود که باعث ایجاد علائم ناخوشایند می‌شود.
پوسته ریزی: در صورت سوختگی شدید، پوست ممکن است پوسته برداری شود و لایه‌های بالاتر پوست آسیب ببینند.
لک‌های قرمز و قهوه‌ای: در صورت تکرار آفتاب سوختگی، ممکن است لک‌های قهوه‌ای روی پوست شکل بگیرند که به نام لک‌های خورشیدی معروف هستند.
خطر سرطان پوست: آفتاب سوختگی مکرر و بدون محافظت مناسب می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.
هشدار: برای جلوگیری از آفتاب سوختگی و کاهش عوارض آن، استفاده از بهترین کرم ضد آفتاب با فاکتور حفاظتی یا همان SPF مناسب، پوشاک مناسب در فصل تابستان، پوشیدن کلاه و عینک آفتابی و جلوگیری از قرار گرفتن در معرض آفتاب در ساعات پر نور روز (بین ساعت 10 صبح تا 4 عصر) توصیه می‌شود. در صورت بروز آفتاب سوختگی، استفاده از کرم‌ها و محصولات مرطوب‌کننده پوست به تسکین علائم کمک میکند.
آفتاب سوختگی با پوست ما چه میکند؟
خطرات قرار گرفتن در معرض آفتاب عبارتند از:
سوختگی: قرار گرفتن در معرض اشعه های یووی بدون ضدآفتاب یا لباس‌های مناسب، منجر به سوختگی پوست خواهد شد. سوختگی‌های شدید می‌توانند باعث درد، قرمزی، تورم و حتی خشکی و ترک‌های پوست شوند.
افزایش خطر سرطان پوست: تعرض طولانی مدت آفتاب به پوست خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد. اشعه فرابنفش (UV) آفتاب می‌توانند DNA سلول‌های پوست را تغییر دهند و سبب رشد سلول‌های غیرطبیعی و سرطانی شوند.
پیری زودرس پوست: افتاب باعث تولید رادیکال‌های آزاد در پوست می شود که باعث خرابی کلاژن و الاستین (پروتئین‌های ساختاری پوست)می‌شوند و باعث ایجاد چین و چروک در پوست می‌شوند.
اشعه UV می‌توانند سلول‌های سیستم ایمنی را تحت تأثیر قرار داده و باعث کاهش قدرت مبارزه بدن در برابر عفونت‌ها و بیماری‌ها شوند.
افزایش خطر ابتلا به اختلالات چشمی: در معرض آفتاب بودن آن هم بدون استفاده از عینک آفتابی محافظ، می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های چشمی مانند کاتاراکت (مات شدن عدسی چشم و دژنراسیون ماکولایی (خرابی ناحیه مرکزی شبکیه چشم) را افزایش دهد.
افزایش خطر ابتلا به ضایعات پوستی: اشعه یووی خطر ابتلا به ضایعات پوستی نظیر لکه‌های قهوه‌ای، پیگمانتاسیون ناهنجار و ملانوم (سرطان پوست) را افزایش می دهد.
تولید ملانین: نور آفتاب می‌تواند تولید ملانین در پوست را افزایش دهد. ملانین ماده‌ای است که پوست را در برابر اشعه UV محافظت میکند و از آسیب دیدگی ناشی از آن جلوگیری میکند. این عملکرد محافظتی ملانین می‌تواند از سوختگی ناشی از آفتاب و همچنین از بروز سرطان پوست جلوگیری کند.
به همین دلیل، استفاده از کرم ضدآفتاب با فاکتور حفاظتی مناسب، پوشیدن لباس‌های محافظ، استفاده از عینک آفتابی و جلوگیری از قرار گرفتن در معرض آفتاب در ساعات پرشور، می‌تواند به حفاظت از سلامت پوست و جلوگیری از خطرات آن کمک کند.
در صورتی که آفتاب سوختگی شدید باشد و علائم آن شدید و دراز مدت باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. اگر آفتاب سوختگی همراه با علائمی مانند تب، تهوع، استفراغ، سردرد شدید و یا بی‌اشتهایی باشد، نیز باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند تشخیص دقیق تری برای شما قرار دهد و در صورت لزوم درمان مناسب را تجویز کند.
علائم آفتاب سوختگی
از مهمترین علائم آفتاب سوختگی شدید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرمزی و التهاب پوست
- درد و سوزش در منطقه سوخته
- تورم و ترشح مایع در منطقه سوخته
- خارش و تحریک پوست
- خشکی و ترک‌های پوستیلکه‌های قهوه‌ای یا قرمز روی پوست سوخته
- حساسیت و تحمل نسبت به نور خورشید
درمان سریع خانگی آفتاب سوختگی
توجه داشته باشید که این روش‌ها تنها برای درمان آفتاب سوختگی سطحی مناسب هستند و در صورت بروز علائم شدید یا طولانی‌مدت، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. همچنین، در صورت وجود حساسیت یا تشدید علائم، استفاده از این روش‌ها را متوقف کنید.
ماست: با برداشتن یک قاشق ماست و مالیدن آن روی پوست سوخته، می‌توانید التهاب را کاهش دهید.
پنیر تازه: پنیر تازه دارای خواص خنک کننده و التیام بخش است. با مالیدن تکه‌ای از پنیر تازه روی پوست سوخته، می‌توانید التهاب را کاهش دهید. محصولات لبنی مانند ماست یا پنیر تازه را روی پوست سوخته بمالید و به مدت 15-20 دقیقه بگذارید. سپس با آب خنک بشویید.
آلوئه ورا: با بمالیدن ژل آلوئه ورا روی پوست سوخته، می‌توانید التهاب را کاهش دهید.
چای سبز: با استفاده از پنبه و چای سبز خنک شده، می‌توانید پوست سوخته را تسکین دهید. چای سبز را بجای آب در یخچال خنک کنید و با استفاده از پنبه روی پوست سوخته بمالید. این روش باعث تسکین التهاب و خنک کردن پوست می‌شود.
بستنی: با مالیدن بستنی روی پوست سوخته، می‌توانید التهاب را کاهش دهید.
خیار. با استفاده از عصاره خیار روی پوست سوخته، می‌توانید پوست را تسکین دهید. خیار را رنده کرده و عصاره آن را روی پوست سوخته بمالید و به مدت 15-20 دقیقه بگذارید. سپس با آب خنک بشویید
آب لیموترش: با مخلوط کردن آب لیموترش با آب و استفاده از پنبه، می‌توانید التهاب را کاهش دهید. البته احساس سوزش در این روش طبیعی و قابل پیشبینی است.
گیاهان طبیعی: استفاده از گیاهان طبیعی مانند نعناع، آویشن و لاواندر می‌تواند در تسکین پوست سوخته مفید باشد.
آب خنک: شست و شوی ملایم با آب خنک می‌تواند در خنک کردن پوست و کاهش التهاب مؤثر باشد.
توجه داشته باشید که قبل از استفاده از هر محصول یا ترکیبی، بهتر است تست حساسیت را برروی پوست پشت گوش و دست انجام دهید و در صورت بروز حساسیت یا تشدید علائم، استفاده را متوقف کنید. همچنین، در صورت بروز علائم شدید یا طولانی‌مدت، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
انواع مختلف آفتاب سوختگی
آفتاب سوختگی از نوع خفیف تا شدید ممکن است در افراد باشد. برخی از انواع آفتاب سوختگی عبارتند از:
آفتاب سوختگی خفیف: در این نوع آفتاب سوختگی، پوست قرمز و حساس می‌شود و ممکن است درد و سوزش نیز احساس شود. این نوع آفتاب سوختگی معمولاً در صورت تعرض به آفتاب برای مدت زمان کوتاهی اتفاق می‌افتد و به طور عمومی در چند روز بهبود می‌یابد.
آفتاب سوختگی متوسط: در این نوع آفتاب سوختگی، پوست قرمز و التهاب دارد و ممکن است درد و سوزش شدیدتری نسبت به آفتاب سوختگی خفیف داشته باشد. همچنین، ممکن است پوست خشک شده و ترک‌های کوچکی داشته باشد. به طور کلی، معمولا آفتاب سوختگی متوسط بعد از چند روز بهبود می‌یابد.
آفتاب سوختگی شدید: در این نوع آفتاب سوختگی، پوست قرمز و التهاب شدیدی دارد و ممکن است درد و سوزش شدیدی نیز احساس شود. همچنین، ممکن است پوست خشک شده، ترک‌های عمیق‌تر و حتی حباب‌ها و زخم‌های باز داشته باشد. آفتاب سوختگی شدید نیاز به درمان پزشکی دارد و ممکن است علائم برای مدت زمان طولانی‌تری ادامه پیدا یابد.
آفتاب سوختگی خورشیدی: این نوع آفتاب سوختگی به دلیل تعرض به اشعه‌های مضر خورشید در مناطق با آب و هوای گرم و خشک اتفاق می‌افتد. پوست در این نوع آفتاب سوختگی قرمز و دردناک است و ممکن است با تورم همراه باشد. این نوع آفتاب سوختگی به طور معمول در نواحی بدنی که بیشتر در تماس با آفتاب هستند مانند صورت، گردن، دست‌ها و پاها رخ می‌دهد و با تیره شدن موقت پوست به همراه است.
اقدامات بعد آفتاب سوختگی شدید
در صورت بروز آفتاب سوختگی شدید، اقدامات زیر را انجام دهید:
- فوراً از آفتاب دور شوید و به محیط خنک منتقل شوید.
- با استفاده از پک یخی یا پنبه مرطوب سرد، منطقه سوخته را خنک کنید.
- از کرم‌ها و ژل‌های ضد آفتاب با خاصیت خنک کنندگی و التیام بخشی استفاده کنید.
- از داروهای ضد التهاب مانند آسپرین یا ایبوپروفن برای کاهش التهاب و درد استفاده کنید.
- از مواد آرامش‌بخش و ترمیم کننده مانند آلوئه ورا، چای سبز یا گل همیشه بهار استفاده کنید.
- از پوشاک راحت و مناسب برای پوست سوخته استفاده کنید.
- مایعات بیشتری بنوشید تا از خشکی پوست جلوگیری شود.
- در صورت بروز علائم شدید مانند تب، تورم شدید و حساسیت شدید، به پزشک مراجعه کنید.
کلام نهایی
نور آفتاب حاوی پرتوهای UV است که به پوست ما کمک میکند ویتامین D تولید کند. ویتامین D برای سلامت استخوان‌ها و عملکرد صحیح سیستم ایمنی بدن بسیار مهم است. نور آفتاب می‌تواند بهبود خلق و خو، افزایش سطح انرژی و بهبود کیفیت خواب را نیز به همراه داشته باشد.
با این حال آفتاب گرفتن در استخر روباز یا مراکز سولار غیر تخصصی می‌تواند منجر به بروز آسیب‌های شدید پوستی شود. در این مقاله سعی داشتیم شما را با خطرات و نشانه‌های آفتاب سوختگی آشنا کنیم. در صورد بروز آفتاب سوختگی سطحی می‌توانید از راهکارهای گفته شده کمک بگیرید.
