سرطان کبد کشنده است؟
آیا سرطان کبد قابل درمان است؟
قبل از پاسخ به این سوال باید بدانید که سرطان کبد یکی از بیماری‌های شایعی است که به خاطر عدم تحرک و داشتن رژیم غذایی ناسالم در بسیاری از افراد در سنین متفاوت مشاهده می‌شود. از آنجا که کبد یکی از بزرگ‌ترین غدد بدن است و نقش حیاتی در تجزیه و فیلتر سموم بدن دارد، هر گونه اختلال در عملکرد این اندام می‌تواند باعث بروز عوارض بسیار شدیدی در فرد شود. کبد یکی از اعضای بسیار مهم برای فیلترکردن سموم و از بین بردن مواد زائد خون می‌باشد. آنزیم‌های ترشح شده از صفرا می‌توانند در هضم مواد غذایی نیز موثر باشند. از آنجا که تعداد موارد ابتلا به سرطان کبد در کشورمان رو به افزایش است، لازم است اطلاعات بسیار مهمی در این باره به شما ارائه شود.
آنچه در ادامه خواهید خواند:
تشخیص و درمان انواع سرطان کبد
افراد پس از ابتلا به سرطان کبد اولیه و سرطان کبد ثانویه، علائم متفاوتی را تجربه می‌کنند. قبل از اینکه با راه‌های تشخیصی و درمانی آشنا شوید، لازم است در رابطه با انواع مختلف سرطان کبد آشنا شوید.
سرطان کبد اولیه
در حالتی که سرطان از سلول‌های داخلی کبد شروع شود، سرطان هنوز در مراحل اولیه است و می‌توان با اقدام به موقع و درست از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. شایع‌ترین نوع سرطان کبد، سرطان هپاتوسلولار می‌باشد. در شرایطی که سلول‌های سرطانی در مجرای صفراوی شروع به رشد کرده باشند، سرطان کبد از نوع کلانژیوکارسینوما می‌باشد.
سرطان کبد ثانویه
بیماری سرطان ثانویه کبد در ابتدا در سایر اعضای بدن شروع می‌شود و سپس به کبد می‌رسد. این سرطان ممکن است در ابتدا در ریه، پستان، روده، معده، لوزالمعده و سایر اندام‌ها شکل گرفته باشد و سپس از طریق جریان خون به کبد گسترش یافته باشد. به این نوع سرطان، سرطان متاستاتیک هم گفته می‌شود.
علل اصلی سرطان کبد liver cancer
- چاقی و سیگار کشیدن
- عفونت مزمن و هپاتیت
- نوشیدن الکل در دراز مدت
- سندروم متابولیک و فشار خون
- سیروز کبدی (در طولانی مدت)
- جذب بیش از حد آهن در خون بدن
- قرار گرفتن در معرض سموم خاص
- ابتلا به دیابت و یا چاقی بیش از حد
- قرار گرفتن در معرض سموم خاص، مثلا کپک
- داشتن بیماری‌های کبدی از جمله هپاتیت یا کبد چرب
نکته: شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید که مردان بیشتر از زنان به سرطان کبد اولیه و ثانویه مبتلا می‌شوند. هنوز هیچ دلیل علمی و ژنتیکی برای این آمار ارائه نشده است، ولی از آنجا که مردان بیشتر در معرض روش زندگی پرخطر یا استفاده از دخانیات و الکل هستند، می‌توان این فرضیه را تا حدودی توجیه کرد.
نشانه‌ها و علائم سرطان لیور (کبد)
پی از تشکیل تومور و پیشرفت بیماری، ممکن است در قسمت راست شکمی دردهایی احساس شود. البته این علائم ممکن است در بسیاری از بیماری‌ها بروز دهند. سایر علایم و نشانه‌های سرطان کبد عبارت‌اند از:
- زردی چشم و پوست
- کاهش وزن بدون دلیل
- بزرگ شدن طحال و کبد
- تجمع مایعات در شکم و پاها
- کاهش اشتها به همراه حالت تهوع و استفراغ
- تورم، خارش و احساس سوزش در قسمت‌های مختلف پوست
حال که با علائم سرطان کبد آشنا شده‌اید، لازم است بدانید که این علائم معمولا برای مدت قابل توجهی قابل شناسایی نیستند، بنابراین با بروز عوارض بیماری که در ادامه به آنها پرداخته شده است، لازم است تا هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.
- گیجی
- تب
- خستگی
- ضعف
- درد شکمی
- ادرار تیره
- احساس توده در قسمت زیرین قفسه سینه
- خونریزی داخلی
- حرکات روده‌ای غیرمنظم
تشخیص سرطان کبد
بهترین روش تشخیص این بیماری، سونوگرافی نظارتی کبد است. البته نتیجه این سونو باید توسط متخصص آنکولوژیست بررسی شود. پس از تشخیص درمان باید هرچه سریع‌تر شروع شود. برای تایید ابتلای فرد به بیماری معمولا از یکی از روش‌های تشخیصی زیر استفاده می‌شود.
آزمایش خون و تائید سرطان
با بررسی نتایج و داده‌های موجود در آزمایش خون، دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که در ۷۰ درصد بیماران، فاکتور AFP تا حد زیادی افزایش پیدا می‌کند. این پروتئین ممکن است به خاطر سیروز یا هپاتیت مزمن نیز افزایش پیدا کرده باشد.
تصویربرداری تشخیص سرطان کبد
انجام سی تی اسکن مارپیچ چند فازی می‌تواند یکی از بهترین روش‌های تصویربرداری باشد. البته با کمک تکنولوژی پیشرفته ام آر ای نیز می‌توان یک مطالعه کاملاً روشن و واضح از توده‌های ایجاد شده در کبد انجام داد. نکته: روش‌های تصویربرداری برای توصیف ضایعات کوچک‌تر از یک سانتی‌متر به کار گرفته نمی‌شوند.
نمونه برداری برای تشخیص سرطان
با انجام نمونه برداری، آسیب‌شناس معمولاً این نمونه را تجزیه و تحلیل می‌کند و بیوپسی کبد برای انجام آزمایش‌های تکمیلی به آزمایشگاه‌های پیشرفته فرستاده می‌شود. نمونه برداری معمولا با نوک سوزن انجام می‌شود و در فواصل ۳ تا ۶ ماهه ادامه پیدا می‌کند تا استراتژی درست درمان برای فرد بیمار به کار گرفته شود.
آیا سرطان کبد کشنده است؟
توجه کنید که در حالت کلی سه روش درمانی برای درمان سرطان کبد وجود دارد. رادیوتراپی، شیمی درمانی و جراحی معمولاً جان بسیاری از بیماران را نجات می‌دهد. از آنجا که کبد عضو منحصر به فردی است و می‌تواند سلول‌های خود را بازیابی کند، حتی در مراحل پیشرفته نیز می‌توان این بیماری را مهار و کنترل کرد تا بیمار بتواند و کاهش عوارض این بیماری، زندگی نسبتا نرمالی را تجربه کند.
شیمی درمانی برای سرطان کبد
شیمی درمانی برای سرطان‌های غیر قابل برداشت عملی می‌شود. در طول دوره شیمی درمانی معمولاً از داروهای خاصی برای درمان سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. این داروها به خون تزریق می‌شود و یا به صورت خوراکی مصرف می‌شوند. عوارض شیمی درمانی سرطان کبد عبارت‌اند از:
- تهوع و استفراغ
- ریزش شدید مو
- خستگی و لرز شدید
- بروز زخم در دهان بیمار
- تنگی نفس و سرفه متناوب
شکل دیگری از شیمی درمانی وجود دارد که دارو را مستقیماً وارد سرخرگ کبد می‌کند. این روش درمانی عوارض جانبی را تا حدی کاهش می‌دهد و کیفیت زندگی در مبتلایان به سرطان کبد بهبود می‌یابد.
سرطان کبد و جراحی توده
جراحی سرطان کبد شامل برداشتن بافت‌های اطراف تومور و خود تومور می‌باشد. از آنجا که کبد می‌تواند خودش را بازسازی کند و مانند گذشته به کار خود ادامه دهد، می‌توان گفت که این روش یکی از موثرترین روش‌ها است. زیرا در این روش درمانی، فرد عوارض ناشی از شیمی درمانی را تجربه نمی‌کند و درمان کوتاه‌مدتی دارد. البته در شرایطی که تمامی بافت کبد آلوده به سلول‌های سرطانی شده باشد، نمی‌توان از این روش استفاده کرد.
سرطان کبد و رادیوتراپی
پرتو درمانی می‌تواند به صورت مستقیم سلول‌های سرطانی را از بین ببرد و عملکرد آنها را تضعیف کند. بهتر است قبل از انجام جراحی، تومورها را با چند مرحله پرتو درمانی ضعیف کرد تا برداشت تومورها آسان‌تر باشد، عوارض جانبی این روش عبارت است از:
- اسهال
- خستگی
- کاهش اشتها
- تهوع و استفراغ
- قرمزی و خشکی پوست
- درمان سرطان کبد پیشرفته
در شرایطی که سلول‌های سرطانی در سایر قسمت‌های بدن نیز پخش شده باشند، درمان کمی دشوارتر خواهد بود. در این موارد معمولاً پرتو درمانی، شیمی درمانی و جراحی به صورت ترکیبی به کار گرفته می‌شوند و پس از برداشت تومورها و سپری کردن مراحل اولیه درمان، فرد مبتلا به سرطان کبد مجبور است تا پایان عمر داروها و قرص‌های خاصی را مصرف کند و همواره با سونوگرافی و آزمایش‌های خونِ غربال‌گری، از عدم وجود آمدن مجدد توده‌های سرطانی در قسمت‌های مختلف بدن اطمینان حاصل کند.
پیشگیری از ابتلای به سرطان
- تزریق واکسن هپاتیت
- مصرف روزانه یک فنجان قهوه گانودرما
- افزایش تحرک و انجام منظم حرکات ورزشی
- کاهش و ترک مصرف الکل و نوشیدنی‌های الکلی
- انجام رابطه جنسی ایمن و خودداری از انجام پیرسینگ و تاتو برای جلوگیری از ابتلا به هپاتیت نوع C
- انجام آزمایش‌های غربال‌گری سرطان کبد (در صورت وجود بیماری دیابت، چاقی و یا کبد چرب)
- مصرف غذاهای سالم و پیروی از رژیم غذایی متعادل و پر آنتی اکسیدان (قهوه، چای سبز و …)
جمع بندی
توجه کنید که تمامی بیماران مبتلا به سرطان کبد، چشم‌انداز طولانی مدتی دارند. زیرا معمولاً از هر ۱۰ نفری که به این بیماری مبتلا هستند، ۸ نفر آنها در در مراحل مختلف بیماری، به روش‌های درمانی پاسخ موفقیت‌آمیزی می‌دهند. محققان نیز همواره در تلاش هستند تا روش‌های درمانی موثری برای درمان این بیماری پیدا کنند. امیدواریم مطالب ارائه شده در این مقاله باعث افزایش دانش شما در رابطه با سرطان کبد و روش‌های تشخیصی و درمانی این بیماری شده باشد.
